สวนปลอดโปร่ง ดอกไม้ และสายลม

แม้ว่าความร่มรื่นเขียวขจีตลอดปีของสวนแบบทรอปิคัลจะเป็นสิ่งที่ถูกใจคนเมืองร้อนแดดจัดอย่างบ้านเรา เพราะร่มเงาของต้นไม้ใหญ่ช่วยลดความร้อนจากแสงอาทิตย์ได้ดี แต่สำหรับบ้านที่มีพื้นที่ไม่ใหญ่นัก การปลูกไม้ยืนต้นใบทึบก็อาจจะทำให้สวนดูแคบ อึดอัด และดูรกได้ง่าย อีกทั้งยังค่อนข้างมืดเพราะแสงแดดส่องลงมาไม่ถึงพื้นดินหรือพื้นหญ้า การปลูกไม้ดอกหรือพืชที่ต้องการแสงแดดก็จะไม่ได้ผลดี การจัดสวนที่ให้บรรยากาศปลอดโปร่งจึงเป็นคำตอบที่ดีสำหรับบ้านที่มีพื้นที่จำกัด ชื่นชอบแสงแดดอบอุ่นสดใสในยามเช้า ชอบปลูกดอกไม้สีสวยงาม และมีลมพัดเย็นสบาย

การวางผัง ทิศทางแดดและทิศทางลม

การจัดสวนแบบโปร่ง มีข้อควรระวังคืออาจจะร้อน หากไม่มีต้นไม้ใหญ่ใบดกไว้ให้ร่มเงา ดังนั้นจึงต้องมีการวางผังที่ดี โดยให้ตำแหน่งของสวนบริเวณที่เราต้องการออกมาใช้งาน อยู่ในทิศที่ไม่ต้องรับแสงแดดจัด เช่น ทิศตะวันออก หรือทิศเหนือ ซึ่งแสงที่ส่องเข้ามาจะเป็นแสงแดดอ่อนๆในช่วงเช้า และเมื่อถึงช่วงบ่ายที่แสงแดดส่องมาจากทางทิศตะวันตก ก็จะมีร่มเงาจากตัวอาคารมาช่วยบังแดดให้กับพื้นที่สวนพอดี ทำให้เราสามารถออกมานั่งเล่นในสวนได้อย่างสบายๆ ได้ทั้งเช้า สาย บ่าย เย็น
นอกจากเรื่องทิศทางของแสงแดดแล้ว ทิศทางของลมก็มีความสำคัญ โดยทั่วไปลมธรรมชาติของบ้านเราจะพัดแนวเหนือ-ใต้ ถ้าอยากให้สวนของเรามีลมพัดผ่านได้อย่างสะดวก ก็ควรเลี่ยงการปลูกไม้พุ่มสูงที่มีใบแน่นหนาขวางทิศทางลม ถ้าจำเป็นต้องปลูกไม้พุ่มสูง และไม้พุ่มขนาดกลาง เพื่อบังสายตา ก็เปลี่ยนมาเลือกใช้ไม้พุ่มที่มีลักษณะโปร่งแทน หรือตัดแต่งไม่ให้สูงทึบจนปิดกั้นกระแสลม

การออกแบบผังภูมิทัศน์สำหรับสวนที่ต้องการให้โปร่ง นอกจากจะเลือกพันธุ์ไม้ที่มีลักษณะโปร่งแล้ว ควรกำหนดระยะปลูกที่เหมาะสมด้วย เพื่อไม่ให้กลุ่มของต้นไม้อยู่ชิดกันเป็นกอใหญ่ เลี่ยงการใช้ไม้พุ่มสูงที่มีใบหนาแน่นและสีเข้ม เพราะนอกจากจะทำให้สวนดูแคบแล้วยังทำให้บรรยากาศดูอึดอัด ไม่ปลอดโปร่ง

การเลือกพันธุ์ไม้

ไม้ยืนต้น – มีไม้ยืนต้นใบโปร่งฟอร์มสวยหลายชนิดที่เหมาะกับการนำมาปลูกเป็นไม้หลักหรือไม้ประธานในสวนของเรา และบางชนิดยังให้ดอกสวยงาม เช่น ราชพฤกษ์ เหลืองปรีดียาธร ลั่นทม ปีบ หูกระจง น้ำเต้าต้น หลิว แค สนฉัตร รวมถึงพืชตระกูลปาล์มต่างๆ ที่มีข้อดีคือ ไม่ต้องห่วงเรื่องใบร่วงให้ต้องคอยกวาดเก็บกันบ่อยๆ อีกทั้งทรงต้นก็มีลักษณะโปร่งตั้งตรงสูงขึ้นไป ไม่มีกิ่งก้านสาขารกรุงรัง ทำให้ใช้ประโยชน์จากพื้นที่ด้านล่างได้เต็มที่ สามารถปลูกเป็นแถวแนวตามขอบรั้วได้อย่างดูเป็นระเบียบ สะอาดตา

.

ไม้พุ่ม – มีทั้งไม้พุ่มสูง และไม้พุ่มเตี้ย นอกจากจะเลือกชนิดที่บังสายตาได้พอประมาณแล้ว เรายังสามารถเลือกชนิดที่เป็นไม้ดอกมาปลูกประดับร่วมด้วยได้ เพราะไม้ดอกส่วนมากต้องการแดดจัด ถ้าเราเลือกไม้หลักที่ทรงต้นและใบโปร่ง ทำให้พื้นที่สวนได้รับแดดส่องลงมาด้านล่างพอเหมาะ ก็จะปลูกไม้พุ่มที่มีดอกได้สบายๆ เช่น เฟื่องฟ้า แก้ว ประยงค์ พยับหมอก กุหลาบ ผกากรอง คล้า ยี่เข่ง โมก ทองอุไร แวววิเชียร พวงชมพู สร้อยอินทนิล เหลืองชัชวาล ฯลฯ นอกจากนี้ ยังสามารถแซมได้ด้วยพืชสวนครัว หรือไม้กินได้ที่มีฟอร์มสวย เช่น มะนาว มะกรูด องุ่น ผักชีลาว ว่านหางจระเข้ เตยหอม หม่อน หรือแม้แต่แซมด้วยสมุนไพรฝรั่งเก๋ๆ อย่าง โรสแมรี่ ไธม์ เสจ มินต์ เรื่อยไปจนถึงพืชผักสมุนไพรไทยที่ชอบแสงแดด อย่างเช่น กะเพรา โหระพา สะระแหน่ ชะพลู พริกตุ้ม ผักชีฝรั่ง อัญชัน ฯลฯ ก็สามารถนำมาจัดปลูกร่วมกันได้อย่างลงตัว และยังใช้ประโยชน์ได้ด้วย

.
ไม้คลุมดิน – ถ้าสวนของเรามีแดดส่องลงมาได้ถึงพื้น การปลูกหญ้าหรือพืชคลุมดินต่างๆ ก็ไม่เป็นปัญหา เพราะหญ้าและไม้คลุมดินส่วนใหญ่จะเป็นสายพันธุ์ที่ชอบแสงแดด ควรเลือกสายพันธุ์ที่โตช้า จะได้ไม่รก ไม่เสียแรง เสียเวลาตัดแต่งบ่อยๆ ถ้าไม่อยากปลูกหญ้า ก็เลือกไม้คลุมดินชนิดอื่นมาแทนได้ โดยเฉพาะไม้ดอกพุ่มเตี้ยสีสวยจะทำให้สวนของเรามีสีสันสดใส เช่น กระดุมทองเลื้อย คุณนายตื่นสาย สาวเชียงใหม่ แพรเซี่ยงไฮ้ โคลงเคลง ดาดตะกั่ว ถั่วบราซิล บุษบาฮาวาย แดงชาลี ฯลฯ

.
วัสดุปูพื้น – นอกเหนือจากพื้นที่ส่วนที่ปลูกต้นไม้ต่างๆ และสนามหญ้าหรือพืชคลุมดิน พื้นที่ส่วนที่เป็นทางเดินและลานต่างๆ ที่อยู่ใต้ร่มเงา ควรออกแบบให้โปร่งและสามารถเข้าไปใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพ วัสดุปูพื้นจึงควรเป็นแบบที่สามารถเดินได้สะดวก ระบายน้ำได้ดี ในกรณีที่ใบไม้หรือดอกไม้ร่วงก็สามารเก็บกวาดได้ง่ายๆ ทำความสะอาดง่าย เช่น โรยกรวดขนาดเล็ก กระเบื้องดินเผา แผ่นหินขัด แผ่นไม้ แผ่นคอนกรีต ฯลฯ โดยทำระดับความลาดชันให้น้ำไหลลงสู่ท่อหรือทางน้ำได้สะดวก ก็จะทำให้ไม่มีน้ำขังเฉอะแฉะหลังฝนตก

เฟอร์นิเจอร์สนาม – แม้ว่าเราจะเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์สนามแบบใดก็ได้ตามชอบใจ แต่หากอยากให้สวนดูสวยมีสไตล์ ก็ควรเลือกรูปแบบให้เหมาะกับสวนของเรา ซึ่งการจัดสวนแนวโปร่งๆที่มีไม้ดอกสีสันสดใสนี้ ก็มีบรรยากาศคล้ายสวนแนวชนบทอังกฤษ ดังนั้น หากเราเลือกเฟอร์นิเจอร์ในสวนให้มีสไตล์กึ่งวินเทจ หรือแนวอาร์ตเดโค ก็จะทำให้สวนของเราดูสวยหวาน เก๋ เท่ แนวเดียวกับสวนอังกฤษได้ นอกจากจะมีโต๊ะเก้าอี้นั่ง ยังอาจหามุมแขวนหรือตั้งชิงช้าสำหรับนั่งเล่นเย็นใจในยามเช้าหรือยามเย็น ดูโรแมนติกไม่เบา

เมื่อเราจัดสวนได้รูปแบบตามที่ชอบแล้ว หัวใจสำคัญที่จะทำให้สวนของเราสวยไปนานๆเหมือนภาพฝันที่ตั้งไว้ คือการดูแลรักษาอย่างสม่ำเสมอและถูกวิธี ด้วยการศึกษาธรรมชาติของพืชพรรณต่างๆที่นำมาปลูกและดูแลอย่างดี มีการตัดแต่งให้อยู่ในสภาพที่เรียบร้อยอยู่เสมอ ความสุขในสวนสวยก็จะเป็นของเราไปตราบนานเท่านาน

Although the lush greenery throughout the year of a tropical garden is good for our country because the shade of the big trees helps to reduce the heat from the sun well. But for a home with a small area, planting dense leafy perennials can make the garden look cramped, claustrophobic and easily overgrown. Serene landscaping is a good solution for homes with limited space to suit people who love the warm and bright morning sunlight, especially for those who like to plant colorful flowers and cool breezes.