ไม่ใช่เพียงการปลูกเรือนเท่านั้น ที่ต้องตามใจผู้อยู่ การเลือกปลูกต้นไม้ให้ได้ดี ก็ต้องรู้จักตามใจต้นไม้ และสำหรับคนที่ชอบความชุ่มฉ่ำของสวนน้ำ หรือชีวิตริมน้ำ ก็คงมี ‘Thalia’ ไม้น้ำฟอร์มเก๋ ดอกสีสวย เป็นหนึ่งพันธุ์ไม้ในดวงใจ เพราะเป็นต้นไม้น้ำที่ช่วยสร้างอารมณ์ละมุนละไม ทั้งช่อดอก กิ่ง ก้านใบ พลิ้วไหวไปกับสายลมและสายน้ำ ดูแล้วชื่นตาชื่นใจดียิ่งนัก
คล้าน้ำ หรือเรียกอีกอย่างว่า พุทธรักษาน้ำ หรือ สังฆรักษา เป็นไม้ริมน้ำที่พบเห็นได้ในสวนชายน้ำ หรือริมฝั่งคลองหนองบึง พืชสกุลนี้มีต้นสูงโดดเด่น มีช่อดอกที่สวยงาม และมีสีสันสะดุดตา จึงนิยมปลูกไม้ประดับบริเวณริมสระน้ำหรือบ่อน้ำ ซึ่งเราอาจเห็นว่ามีต้นไม้ริมน้ำหน้าตาทำนองนี้แตกต่างกันไปหลายแบบ เพราะสายพันธุ์ของคล้าน้ำ หรือชื่อฝรั่งที่ไพเราะนามว่า Thalia จะมีแตกต่างกันประมาณ 12 ชนิด เป็นพันธุ์ไม้ที่ค้นพบโดยนาย Johann Thal นักพฤกษศาสตร์ ชาวเยอรมัน ใน ค.ศ. 1542-1583 ชื่อของไม้ชนิดนี้ จึงถูกตั้งตามนามสกุลของผู้ค้นพบ ก็คือ Thalia มีลักษณะเป็นไม้พุ่ม สูง 1-3 ม. ใบเป็นใบเดี่ยว รูปไข่แกมรี กว้าง 12-18 ซม. ยาว 18-25 ซม. โคนใบป้าน ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ หลังใบมีสีขาวนวล ก้านใบกลม ยาว 60-150 ซม. กาบใบแผ่หุ้มลำต้น ดอกสีม่วงเข้ม ออกเป็นช่อยาว 15-30 ซม. ก้านช่อดอกกลมยาว กาบรองช่อดอกลักษณะเรียวเป็นแผ่นยาว 12-15 ซม. ดอกบานเต็มที่ กว้าง 1-2 ซม. มีกาบรองดอกค่อนข้างแข็ง โค้ง งุ้มและมีนวลขาวปกคลุม กลีบดอกมี 3 กลีบ โดยมี 1 กลีบยื่นแผ่ออกมาเป็นปากล่าง ขนาดประมาณ 2 ซม. อีก 2 กลีบมีขนาดเล็ก ผลรูปกลมรี สีน้ำตาล ขนาด 0.6-1 ซม.
แม้จะมีชื่อฟังดูไทยๆ และหน้าตาก็ดูเหมือนจะเป็นไม้น้ำพื้นถิ่นบ้านเรา แต่ความจริง คล้าน้ำ มีถิ่นกำเนิดที่ประเทศเม็กซิโก อเมริกาใต้ และบางประเทศในยุโรป มักพบตามป่าที่มีน้ำท่วมขังหรือมีดินแฉะ ค่อนข้างแข็งแรง ทนทาน สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ในสภาพอากาศที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าจุดเยือกแข็งถึง – 7องศาเซลเซียส แต่จะเจริญเติบโตได้ดีในที่มีอากาศอบอุ่น ความชื้นสูง และมีระดับน้ำสูงตั้งแต่ 45 เซนติเมตร นอกจากทรงต้นสวยแปลกตาแล้ว มันก็ยังจะออกดอกสีม่วงสวยให้เราได้ชื่นชมกันราวช่วงเดือนมิถุนายน –กรกฎาคม คือช่วงหน้าฝนนั่นเอง
เหตุผลหนึ่งที่ทำให้ ต้นไม้ชนิดนี้เป็นนิยมปลูกกันมาก เพราะเชื่อว่าเป็นสิริมงคลให้แก่ผู้ปลูก คนโบราณนิยมเรียกต้นคล้าว่า พุทธรักษาน้ำ ซึ่งหมายความว่า มีพระพุทธเจ้าคอยปกป้องรักษา ส่วนคำว่า คล้า หรือ คลุ้ม คือการปกป้อง คุ้มครอง รักษา และมีอีกหลายคนที่เชื่อว่าคล้า หมายถึงคล้าคลาด คือ การคลาดแคล้วจากศัตรู หรือ เรื่องร้ายๆ ดังนั้น ชาวไทยจึงปลูกต้นคล้าเอาไว้ในบริเวณบ้านมาตั้งแต่โบราณ เพราะเชื่อว่า การปลูกต้นคล้านั้น จะช่วยให้ทุกคนในครอบครัวนั้น รอดพ้นจากเรื่องราวร้ายๆ ได้อยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นความทุกข์กาย หรือทุกข์ใจ
————
คล้าน้ำ พุทธรักษาน้ำ สังฆรักษา
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Thalia dealbata J.fraser.
ชื่อวงศ์ : MARANTACEAE
เรียบเรียง: วีร์วิศ
All Rights Reserved
